Leiðréttur launamunur karla og kvenna hjá Reykjavíkurborg er aðeins 0,2% þegar litið er á laun alls starfsfólks borgarinnar að teknu tilliti til starfshlutfalls og annarra skýribreyta. Þetta kemur fram í nýrri greiningu Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands á kynbundnum launamun hjá borginni fyrir árið 2022. Reykjavíkurborg er stærsti vinnustaðurinn á opinberum vinnumarkaði hér á landi og hefur náð markverðum árangri í átt að launajafnrétti.
Reykjavíkurborg hlaut jafnlaunavottun árið 2019 og fékk endurnýjaða vottun árið 2022. Jafnlaunavottunin er þess eðlis að til að vinnustaðurinn haldi vottuninni þarf hann að sýna fram á áframhaldandi árangur milli ára. Endurúttekt á jafnlaunakerfi Reykjavíkurborgar hefur staðfest að jafnlaunakerfi borgarinnar uppfyllir þær kröfur sem gerðar eru í jafnlaunastaðli. Ein af kröfum staðalsins er að gerð sé greining á launum starfsfólks sem felst í kerfisbundinni úttekt á launum og kjörum í þeim tilgangi að kanna hvort kynbundinn launamunur sé til staðar. Þá þarf skipulagsheildin að móta sér jafnlaunastefnu, velja sér jafnlaunaviðmið og skilgreina, flokka og meta virði starfa þannig að saman flokkist sömu eða jafnverðmæt störf. Aðaláherslan er á að greiða skuli sömu laun fyrir sömu eða jafnverðmæt störf.
Mun minni launamunur en á almennum vinnumarkaði
Greining Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands á októberlaunum starfsfólks Reykjavíkurborgar 2022 sýnir að konur voru með 0,2% lægri heildarlaun en karlar þegar litið er á laun alls starfsfólks borgarinnar óháð starfshlutfalli og að teknu tilliti til kyns, aldurs, menntunar, fagaldurs, yfirvinnu, vakta og starfaflokks. Meðalmunur á heildarlaunum allra karla og kvenna hjá Reykjavíkurborg óháð fjölda unninna tíma og öðrum skýribreytum var 2,1%.
Mikill árangur hefur náðst hjá Reykjavíkurborg í þeirri vinnu að eyða kynbundnum launamun síðastliðna þrjá áratugi. Samkvæmt nýjustu launarannsókn Hagstofunnar var óleiðréttur launamunur kynjanna árið 2020 12,9% á almennum vinnumarkaði og leiðréttur launamunur 5,6%. Hjá Reykjavíkurborg var óleiðréttur launamunur sama ár 3,4% (konum í vil) og leiðréttur launamunur 0,9% (körlum í vil). Ári síðar mældist óleiðréttur launamunur hjá borginni 2,5% (konum í vil) og leiðréttur launamunur 0,4% (körlum í vil).
Mikilvægt að fylgja árangrinum eftir
Markvissar aðgerðir til að vinna að launajafnrétti, svo sem innra og ytra eftirlit, rýni stjórnenda og stöðugar umbætur, leiða til þess að stöðugt er verið að bæta einstaka þætti jafnlaunakerfis borgarinnar. Þótt Reykjavíkurborg hafi náð þeim árangri að launamunur kynjanna mælist nú varla er enn sem fyrr mikilvægt að rýna kerfið og fylgja árangrinum eftir. Meðal aðgerða framundan er endurskoðun á starfsmatskerfi í samstarfi við Samband íslenskra sveitarfélaga, hlutaðeigandi stéttarfélög og Jafnlaunastofu.
„Nýjasta launagreiningin staðfestir árangur Reykjavíkurborgar í að koma á launajafnrétti kynjanna,“ segir Lóa Birna Birgisdóttir, sviðsstjóri mannauðs- og starfsumhverfissviðs Reykjavíkurborgar. „Tölurnar staðfesta að þær aðgerðir sem unnið hefur verið að skila árangri og að það skiptir afar miklu máli að meta virði starfa með kerfisbundnum hætti.“