Lækkun hraða gæti skapað allt að 40% samdrátt í magni svifryks ef keyrt yrði á 30 km hraða í stað 50 km. Nagladekk slíta vegum 20 – 30 falt hraðar en ónegld dekk.
Lækkun hámarkshraða yfir leyfilegt nagladekkjatímabil í Reykjavík, 1. nóvember til 15. apríl, gæti dregið verulega úr tilurð svifryks (PM10) og um leið sliti gatna. Þetta kemur fram í rannsókn Þrastar Þorsteinssonar prófessors í umhverfis-og auðlindafræði og Jarðvísindastofnun Háskóla Íslands, um áhrif hraða á mengun vegna umferðar. Niðurstöðurnar sýna að með því að draga úr umferðarhraða mætti draga töluvert úr framleiðslu svifryks og þar með sliti gatna.
Fyrir bíl á ónegldum dekkjum er samdrátturinn í magni svifryks (PM10) við að draga úr hraða úr 90 í 70 km/klst, 70 í 50 km/klst og 50 í 30 km/klst 22%, 24% og 27%. Fyrir bíl á nagladekkjum er samdrátturinn 31%, 37% og 47%, fyrir sambærileg stökk úr 90 km/klst í 30 km/klst. Því mætti búast við um 40% samdrætti í magni svifryks ef helmingur bílaflotans er á nagladekkjum og hraðinn færður úr 50 í 30 km/klst.
Mengun vegna umferðar er þekkt vandamál og á Íslandi er það svifryk sem oftast veldur því að loftgæði versna og fara yfir heilsuverndarmörk. Magn mengandi efna er meðal annars háð hraða ökutækis, en það samband fer eftir tegund mengunar og ökutækis.
Útblástur, bremsuslit og vegslit vegna ónegldra dekkja er á bilinu 5 – 10 mg/km/veh af svifryki (PM10) við 50 km/klst, en nagladekk slíta vegum 20 – 30 falt hraðar en ónegld dekk, því yfirgnæfa nagladekk framleiðslu svifryks vegna umferðar.
Með því að reikna tilurð svifryks fyrir nýlegan bíl er hægt að sjá hlutfallslegt mikilvægi þeirra ferla sem þar leggja til. Ef á ónegldum dekkjum þá er útblástur (7%) og slit á bremsum (33%), dekkjum (21%) og vegum (39%). Fyrir bíl á nagladekkjum er mikill meirihluti svifryksframleiðslunnar vegna vegslits (92%).
Þröstur Þorsteinsson prófessor kynnt niðurstöður skýrslunnar í skipulags- og samgönguráði í morgun, 7. apríl.
Tengill