Minningarmark Elku Björnsdóttur afhjúpað í Hólavallagarði

Mannlíf Mannréttindi

""

Dagur B. Eggertsson borgarstjóri afhjúpaði minningarmark til heiðurs Elku Björnsdóttur verkakonu, við gröf hennar í Hólavallagarði við Suðurgötu, í dag á fæðingardegi hennar 7. september. 

Elka Björnsdóttir verkakona fæddist 7. september 1881 að Reykjum í Lundarreykjadal. Árið 1906 fluttist hún til Reykjavíkur þar sem hún bjó til æviloka 3. mars 1924. Elka byrjaði að skrifa dagbók árið 1915 og gerði það nánast samfellt til ársins 1923. Dagbækurnar voru gefnar út í heild sinni árið 2012 og höfðu fram að því verið notaðar við rannsóknir sagnfræðinga og fleiri á atburðum sem áttu sér stað á ritunartíma þeirra. Þær eru mikilvæg samtímaheimild um líf fólks í Reykjavík á fyrstu áratugum síðustu aldar ekki síst verkafólks og þeirra sem áttu undir högg að sækja í samfélaginu.

Dagbækur Elku má nálgast inn á www.handrit.is

Elka hefur sterka tengingu við Reykjavíkurborg þar sem hún vann við að ræsta skrifstofur Reykjavíkur á Tjarnargötu 12, þar á meðal skrifstofu borgarstjóra, sem og húsnæði slökkviliðsins sem á þeim tíma var á sama stað. Nefnir hún húsnæðið í dagbókum sínum „hið veglega ráðhús höfuðstaðarins við Tjörnina“ en þar vann hún og bjó til ársins 1922. Húsnæðið er enn í fullri notkun hjá Reykjavíkurborg og hýsir í dag m.a. skrifstofur borgarfulltrúa.

Að lokinni athöfninni í Hólavallagarði var farið í göngu áleiðis í Ráðhúsinu og var staldrað við á  völdum stöðum og lesnir upp kaflar úr dagbókum Elku. Í Tjarnarsalnum var svo haldið málþing þar sem sjónum var beint að sögu Elku og verkakvenna í Reykjavík í upphafi síðustu aldar. Málþingið er skipulagt í samvinnu við verkalýðshreyfinguna og Borgarsögusafn.Gerður Róbertsdóttir verkefnastjóri munavörslu hjá Borgarminjasafni  í Reykjavíkv var með erindi á málþinginu um stöðu verkakvenna og birti svipmyndir af verkakonum í Reykjavík

Leiði Elku Björnsdóttur verkakonu í Hólavallagarði er með öllu ómerkt og því vel viðeigandi að Reykjavíkurborg heiðri minningu þessarar merku konu með þeim hætti að merkja leiði hennar og lyfta um leið minningu hennar og verkum á loft með þessum hætti. Steinsmiðja S.Helgasonar, gaf sjálfan stuðlabergssteininn sem prýðir nú leiði Elku.

Í garðinum eru þekktar og skráðar um 10 þúsund grafir en talið er að allt að 30 þúsund einstaklingar hvíli þar.